USTALARIN USTASI, GEMLİK’İN İLK TERZİLERİNDEN CELAL ÇORUM
Geçtiğimiz günlerde üç duayyen rahmetli terzinin çocukları ile konuşarak, hayat hikayelerine çıkaracağımız Gemlik kitaplarında yer verdik.
Bu hafta konumuz ‘Terzilik’ mesleği ve terziler.
İlk olarak aynı soyadı gururla taşıdığım, babam ile hem anneden, hem de babadan kardeş çocuğu olan amcam, terzilerin ustası Celal Çorum’a kızı Bengi Çorum’un anlatımı ile yer verelim.
Bengi Çorum anlatıyor.
İsmail Cemalettin Çorum
Gemlik'te bütün terzilerin ustaların ustası dediği babam İsmail Celalettin Çorum 1906 yılında Gemlik'te doğmuş. Annesi; 1877-78 Osmanlı-Rus harbinden (93 Harbi) sonra Üsküp'ten Türkiye'ye göç eden bir ailenin büyük kızı olan Kıymet Hanım, babası Umurbey kökenli Gemlik tahrirat kâtibi Mehmet Şükrü Efendi’dir. Üç erkek çocuklu ailenin ortanca oğludur.
İlkokulu Gemlik'te okuduktan sonra annesinin babası ve Bursa Ziraat Bankası müdürü olan Mustafa Sadık Bey, kendi oğlu Hüsamettin Öktem ile birlikte torunu Celal’i de Bursa'daki Fransız Kolejine kayıt ettirmiş. Fakat 2 ay sonra Sadık Bey vefat edince dedem Mehmet Şükrü” Ben iki çocuğu birden kolejde memur maaşımla okutamam” diyerek kayıtlarını oradan almış ve ikisini de Rüştiye'ye göndermiş.
Umurbey rüştiyesini bitirdikten sonra, o zaman Gemlik’in tek Türk erkek terzisi olan Ömer Usta'nın yanına çırak olarak girmiş. Ömer Usta merhum emekli Albay Selami ve kardeşi İlhami Görücü’nün babalarıdır.
Gemlik’in Yunan işgali sırasındaki babamın anılarını hep dinlerdik, hatta merhum Avukat Ali Aksoy babam ile bir röportaj yapmış ve o yılların anılarını anlatmış, Bursa Hâkimiyet gazetesinde vefatından sonra yayınlanmıştı. Gemlik’in kurtuluşu ve Cumhuriyet’in ilanından sonra, babam mesleğini ilerletmek için İstanbul'a gitmiş, Saraçhane'de bir terzi atölyesinde 6 yıl çalışmış ve ustalık belgesi almış. İstanbul'u ve futbolu çok severdi, hafta sonları devamlı Taksim Stadı'na gider maç izlermiş. Koyu bir Fenerbahçe taraftarıydı, hatta Gemlik'te futbol maçlarına hep giderdi. Bir ara o zamanki genç terzi çırakları “Usta bir Terzi Spor kur” diye çok ısrar ettiler, babam ”Uğraşamam” dedi. Demokrat Parti zamanında siyaset ile çok uğraştı, 1960'dan sonra dayımız Hüsamettin Öktem siyaseti bırakınca, o’da bıraktı.
İstanbul'dan ustalık belgesi alıp Gemlik'e dönünce tüccar terzi olarak dükkân açmış. Yani kumaş satan ve diken terzilere tüccar terzi denirdi. Kumaşları hep İstanbul’dan getirirlerdi, daha sonraki yıllarında Bursa'dan Uğur Mekik ve Garanti mağazalarından da kumaş alırdı. Dükkânı eski karakol binasının altında İKİ katlı bir dükkândı, merdiven ile çıkılan ikinci katta makineler vardı.
Kalfalar orada dikiş dikerlerdi, alt katta babam kumaş satar, biçki biçer ve prova yapardı. Gemlik'teki terzilerin çoğu babamın yanında yetişmiş veya onun yanında yetişen diğer ustaların yanında yetişmişlerdir.
Abdullah Kaner, Halil Duran, Selahattin Özçelebi, Fehmi Şahin ve diğer bazı ustalar gibi, Bursa'da Adil, Ankara'da Fahrettin (soyadlarını unuttum)isimli ustalar hep babamın yanında yetişmişlerdir. Yaşlanınca dükkânını kapattı ama hep yetiştirdiği ustaların dükkânlarına gider otururdu, hatta kalfaların çocuklarını torunları gibi severdi.
1934 yılı 30 Ağustos tarihinde teyzesinin kızı Melahat Şengezer ile evlenmiş, annemin babası Hakkı Bey'in Bursa Belediyesinde görevli arkadaşı Şençalar kardeşleri düğüne getirmiş (Kadri ve İsmail Şençalar) ve gece sandallarla sabaha kadar gezip erkek kınası yapmışlar.
Bu evlilikten 1937 yılında ablam Sevgi Çorum, 1945 yılında ben dünyaya gelmişiz. Çok iyi, sevecen ve yardımsever bir insandı. 25. Haziran. 1984 tarihinde vefat etti, mezarı Gemlik eski mezarlığındadır.(Bengi Çorum)
Her zaman çalışmalarımda bilgilerinden faydalandığım, desteklerini gördüğüm aile büyüklerimiz Sevgi ve Bengi Çorum’a teşekkür ediyor, ölmüşlerimizi rahmetle anıyor, sağlık dileklerim ile sevgilerimi gönderiyorum.
REYHAN ÇORUM
zindangemlik@hotmail.com
